Nguyên nhân và các phương pháp chẩn đoán polyp
Polyp là gì?
Polyp không phải là u nhưng là một tổn thương có hình dạng giống như một khối u, có cuống hoặc không cuống. Polyp thường có trong đại tràng, dạ dày, tử cung, vòm họng,... từ vài cái đến hàng nghìn cái. Đa số polyp lành tính nhưng một số có khả năng biến chứng thành ác tính (ung thư).
Hình ảnh polyp đại trực tràng
Nguyên nhân hình thành polyp
Polyp thường gặp ở cả nam lẫn nữ, ở các nước phát triển có tỉ lệ mắc polyp cao hơn. Điều này cho thấy các nhân tố dinh dưỡng và môi trường sống có thể đóng một vai trò nhất định trong sự phát triển của polyp, có thể liệt kê một số nguyên nhân như sau:
- Lối sống: Mặc dù nguyên nhân chính xác chưa được xác định rõ nhưng có thể kể đến các yếu tố nguy cơ như sau: Chế độ ăn nhiều chất béo; ăn nhiều thịt đỏ; ăn ít chất xơ; hút thuốc lá; béo phì,….
Ăn nhiều chất béo làm tăng tỉ lệ mắc polyp
- Tuổi tác: Polyp có thể bị ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên nếu không được điều trị kịp thời thì 90% bệnh nhân bị polyp sẽ biến chứng thành ung thư sau độ tuổi 40.
- Yếu tố gia đình và di truyền: Polyp thường xảy ra trong cùng một gia đình, điều này cho thấy nhân tố di truyền cũng là một trong những nguyên nhân quan trọng. Tất cả các trường hợp polyp xảy ra trong gia đình cần phải thảo luận với bác sĩ, nhất là khi ung thư xảy ra ở người trẻ. Theo một quy tắc chung, nên tầm soát ung thư sớm hơn nếu có tiền sử polyp hoặc ung thư trong gia đình.
Các phương pháp chẩn đoán polyp
- Polyp thường không gây triệu chứng gì đặc biệt, chúng thường được phát hiện khi kiểm tra nội soi để tầm soát ung thư, hoặc sau khi xét nghiệm phân thấy có máu ẩn. Polyp đại tràng cũng có thể được phát hiện bằng phương pháp chụp đại tràng cản quang dù độ chuẩn xác không cao lắm.
- Nội soi là phương pháp tốt nhất để kiểm tra polyp vì nó giúp bác sĩ quan sát được toàn bộ lớp niêm mạc của đại tràng, dạ dày,… và cắt polyp nếu phát hiện ra chúng.
Chẩn đoán bằng phương pháp nội soi dạ dày
- Ngoài ra còn một số kỹ thuật mới để tầm soát và phát hiện polyp bao gồm: xét nghiệm phân tử gen, nội soi đại tràng ảo, sử dụng công nghệ MSCT hoặc MRI.