Phân loại và các phương pháp điều trị polyp

Phân loại các dạng polyp

Có hai dạng polyp thường gặp nhất là polyp tăng sản và polyp tuyến. Các dạng polyp khác cũng có thể gặp ở đại tràng nhưng với tỉ lệ rất thấp.

Polyp tăng sản: Polyp tăng sản thường có kích thước nhỏ, hay gặp ở đoạn cuối đại tràng (trực tràng và đại tràng sigmoid) rất ít khi trở thành ác tính. Rất khó phân biệt polyp tăng sản với polyp tuyến nếu chỉ dựa trên hình ảnh thấy được qua nội soi, điều nay có nghĩa là các polyp tăng sản cũng thường được cắt bỏ và gửi đi làm tế bào học như các polyp tuyến.
Polyp tuyến (Adenomatous polyps): 2/3 polyp đại tràng là polyp tuyến. Đa số không phát triển thành ung thư. Polyp tuyến thường được phân loại theo kich thước, hình dáng bên ngoài và đặc điểm mô học của chúng qua sinh thiết. Theo một định luật chung, polyp tuyến càng lớn thì khả năng hóa ung thư càng cao. Do đó các poly lớn cần phải được sinh thiết hoặc cắt bỏ hoàn toàn và gửi đi làm giải phẫu bệnh học.

2/3 polyp đại tràng là polyp tuyến

Đa số các polyp đều có thể cắt được khi nội soi đại. Các polyp nhỏ được cắt thành từng mẩu bằng một dụng cụ luồn qua ống nội soi đại tràng. Polyp lớn được cắt bằng một dụng cụ giống chiếc thòng lọng gọi là snare tròng qua phần đáy của polyps và đốt bằng điện. Đốt diện cũng giúp cầm máu sau khi cắt polyp.

Phương pháp nội soi cắt polyp

Nếu polyp quá to không thể cắt được qua nội soi thì sẽ được xử trí bằng phương pháp phẫu thuật.

Những người có liên hệ huyết thống độ 1 (cha me, anh chị em, con ruột) với một bệnh nhân đã được chẩn đoán có polyp tuyến hoặc ung thư đại trực tràng trước tuổi 60 sẽ có nguy cơ bị polyp tuyến và ung thư đại trực tràng cao hơn so với dân số chung. Do đó cần phải cảnh báo cho các thành viên khác trong gia đình bệnh nhân biết để có kế hoạch phòng tránh.
Những ngưòi có liên hệ huyết thống độ 2 (ông bà, dì cô, chú, cậu) hoặc độ 3 (ông bà cố hoặc anh chị em họ) với bệnh nhân ung thư đại tràng sẽ được tầm soát tương tự như những người có nguy cơ trung bình.
Tầm soát polyps và ung thư đại tràng cần được thực hiện đối với mọi người bắt đầu từ tuổi 50. Đối với những người có nguy cơ cao, việc tầm soát phải tiến hành sớm hơn (ở tuổi 40). Nội soi đại tràng, nội soi đại tràng ảo bằng MSCT 64 hiện đang là những phương pháp tầm soát tốt nhất.

Tầm soát polyps cần được thực hiện đối với mọi người bắt đầu từ tuổi 50

Các bệnh lý khác như ung thư đại trực tràng di truyền không polyp, bệnh đa polyp tuyến gia đình, viêm loét đại tràng, đều làm tăng đáng kể nguy cơ polyp và ung thư đại tràng trong các thành viên của một gia đình. Việc tầm soát ung thư ở nhóm dân số này cần phải được chú ý.