Người lớn tuổi có xu hướng mắc nhiều chứng rối loạn mãn tính, thường mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp, tiểu đường, suy dinh dưỡng và các vấn đề về nhận thức, chức năng hoặc xã hội. Tất cả những điều này làm giảm chất lượng cuộc sống, thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng. Chính vì vậy, hiểu cách chăm sóc sức khỏe người cao tuổi vô cùng quan trọng.
Người cao tuổi là đối tượng có nhu cầu cao về chăm sóc sức khỏe lão khoa. Không chỉ cần tình yêu thương và sự kiên nhẫn, chăm sóc sức khỏe tuổi già còn cần quan tâm đến mọi vấn đề về thể chất và tinh thần.
Chiều muộn, người già thường trải qua nhiều thay đổi về tinh thần và thể chất. Đặc biệt, những yếu tố dưới đây sẽ làm rõ vì sao chăm sóc sức khỏe người cao tuổi lại quan trọng như vậy.
Người già thường cảm thấy cô đơn vì ít được con cháu quan tâm, hỏi thăm. Họ dễ rơi vào trạng thái khủng hoảng tâm lý như cô đơn, lo lắng, nhớ nhung, giận dữ hay bi quan,… Sự chán nản, lo lắng, buồn chán khiến người già cảm thấy thiếu năng lượng và dần mất niềm tin. để chống lại các vấn đề sức khỏe ở tuổi già.
Người cao tuổi phải đối mặt với những thay đổi về tâm sinh lý và cơ thể. Cơ thể không còn nhanh nhẹn, lại thêm tuổi già phải về hưu, không còn làm việc như trước nên người già dễ tủi thân, cảm thấy mình vô dụng, không được tôn trọng, dễ cáu gắt, muốn được chú ý.
Người già ăn uống không ngon miệng, hệ tiêu hóa hấp thu kém. Hơn nữa, người già thường mắc nhiều bệnh về tim mạch, hô hấp, tiêu hóa và thận khiến sức khỏe yếu dần, sức đề kháng kém, gầy gò. Vì vậy, khi chăm sóc sức khỏe người cao tuổi cần đặc biệt chú ý đến chế độ ăn uống cân bằng và đầy đủ chất dinh dưỡng.
Nhu cầu chăm sóc sức khỏe người cao tuổi luôn cần nguồn lực và sự quan tâm lớn. Để việc chăm sóc sức khỏe người già được toàn diện và tối ưu, chúng ta cần lưu ý những điều sau.
Nếu người cao tuổi không thường xuyên rèn luyện thân tâm thì sức khỏe sẽ giảm sút nhanh chóng, tinh thần không còn minh mẫn, dễ bị lú lẫn và dễ mắc các bệnh mãn tính.
Để kích thích trí óc người cao tuổi hoạt động tích cực, ngoài việc thường xuyên trò chuyện, đọc báo, xem tivi hay thảo luận những vấn đề mà họ quan tâm, con cháu nên khuyến khích người cao tuổi tham gia các hoạt động xã hội. Đó có thể là câu lạc bộ tình nguyện, board game, nuôi chim, cá, hay các hoạt động thể thao như yoga, thiền, dưỡng sinh, đi bộ, v.v giúp tăng cường sức khỏe.
Ngưởi cao tuổi thường hay đau xương khớp, người nhà có thể khích lệ các cụ tập luyện vừa sức, kết hợp đấm bóp, mát xa bấm huyệt bàn chân, đầu gối,... để xương khớp được linh hoạt.
Việc tạo điều kiện cho người cao tuổi tham gia các hoạt động xã hội, được tiếp xúc với nhiều người, sẽ giúp tinh thần của họ thoải mái, thư thái, thể chất tăng cường. Từ đó, người cao tuổi sẽ giảm bớt cảm giác chán nản, suy nghĩ tiêu cực, mệt mỏi hàng ngày.
Chế độ ăn uống của người cao tuổi đóng vai trò rất quan trọng trong việc nâng cao sức khỏe, kéo dài tuổi thọ cũng như giảm thiểu bệnh tật. Vì vậy, vấn đề ăn uống của người cao tuổi cần được quan tâm đặc biệt.
Người cao tuổi không nên ăn một bữa quá no.
Chia nhỏ bữa ăn thành 5 hoặc 6 bữa trong ngày để các chất dinh dưỡng dễ hấp thụ hơn.
Chọn thực phẩm tươi, món ăn nên đa dạng và thay đổi cách ăn thường xuyên để tạo cảm giác thèm ăn.
Chế biến thức ăn không nên quá mặn, quá nóng hoặc quá lạnh, không quá nhiều dầu mỡ…
Hạn chế ăn đồ ăn nhanh hoặc đồ chế biến sẵn mua từ bên ngoài.
Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn uống hàng ngày sao cho phù hợp thì dinh dưỡng trong bữa ăn của người cao tuổi cũng cần được quan tâm. Dưới đây là một số lưu ý về chế độ dinh dưỡng khi chăm sóc sức khỏe người cao tuổi:
Luôn đảm bảo có đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng: đạm, chất bột đường, chất béo, vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên, thành phần của từng chất cần được điều chỉnh để phù hợp với người lớn tuổi.
Chế độ ăn hàng ngày nên có nhiều rau, củ, quả, trái cây tươi và ít thịt.
Nên ăn ngũ cốc nguyên hạt để bổ sung vi khoáng
Không ăn nhiều phủ tạng động vật như tim, ruột, gan, dạ dày...
Ăn nhiều cá, cua, tôm.
Giảm lượng chất béo trong mỗi bữa ăn.
Không ăn nhiều đồ ngọt.
Không ăn quá mặn và chua.
Nếu chế độ ăn hàng ngày không đảm bảo đủ chất dinh dưỡng thì có thể bổ sung các dưỡng chất thiết yếu thông qua thực phẩm chức năng, chẳng hạn như sữa công thức đầy đủ và cân đối. Các loại sữa này sẽ bổ sung các chất béo có lợi như MUFA, PUFA tốt cho tim mạch; giàu canxi, vitamin D và phốt pho rất tốt cho hệ xương khớp; chất xơ rất tốt cho hệ tiêu hóa của người già.
Người nhà cũng nên thường xuyên theo dõi trọng lượng, các chỉ số sức khỏe của người cao tuổi để kịp thời điều chỉnh chế độ dinh dưỡng cho hợp lý.
Người cao tuổi thường cảm thấy cô đơn, buồn bã khi phải ở nhà một mình, hạn chế đi lại, giao tiếp với người khác. Vì vậy, các thành viên trong gia đình cần thường xuyên chia sẻ tâm tư, thăm hỏi, trò chuyện, động viên người cao tuổi những lúc rảnh rỗi ngày lễ, tết. Vào những ngày nghỉ, con cháu nên dành thời gian chăm sóc, chơi thể thao cùng nhau. Đó là liều thuốc tốt nhất giúp người già vui vẻ, yêu đời hơn.
Người cao tuổi thường bị suy giảm sức đề kháng, dễ mắc các bệnh như viêm phổi, tăng huyết áp, tiểu đường, đột quỵ, tim mạch, não, gan, thận, cơ xương khớp,… Trong đó, phần lớn người cao tuổi sẽ dễ mắc các bệnh bệnh mãn tính.
Chăm sóc người già đòi hỏi bạn phải kiên nhẫn và tinh ý để giúp người thân cải thiện sức khỏe và kéo dài tuổi thọ. Tuy nhiên, hiểu được nguyên nhân dẫn đến những thay đổi ở người cao tuổi sẽ giúp chúng ta thấu hiểu và cảm thông, từ đó có được những cách chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tốt nhất cho những người thân yêu của mình.
