U nang tuyến giáp là hiện tượng phát sinh một khối mô hoặc tế bào tập trung trước vùng cổ hoặc bên dưới đáy họng. Khối này có thể đặc hoặc chứa dịch lỏng bên trong.Chúng có thể sẽ làm ảnh hưởng đến chức năng của tuyến giáp và gây mất thẩm mỹ. U tuyến giáp có thể là các khối lành tính hoặc ác tính như ung thư tuyến giáp. Tuy nhiên trường hợp u ác cũng rất hiếm gặp, chỉ có 4 -7% mắc bệnh và nữ có nguy cơ mắc bệnh nhiều hơn nam.
Hầu hết u nang tuyến giáp là lành tính. Bệnh này được chia làm hai thể là u nang giáp đơn, u nang giáp phức hoặc u nang giáp hỗn hợp.
U nang giáp đơn thường lành tính là dạng u thực sự của tuyến giáp, rất ít gặp, chiếm tỉ lệ khoảng 1% trong tổng số các trường hợp bị nhân tuyến giáp. Biểu hiện của bệnh là tổn thương dạng lỏng, vách nang nhẵn và tổ chức tuyến giáp bình thường bao quanh.
U nang giáp phức hay u nang giáp hỗn hợp không phải là dạng u nang thực sự (u nang giả). Nang giáp được hình thành và phát triển do hậu quả của quá trình chảy máu, thoái hóa, hoại tử trong các nhân ung thư hoặc các nhân đặc lành tính của tuyến giáp. Tùy từng giai đoạn thoái hóa mà dịch ở bên trong nang có thể là máu, dịch lẫn máu, hoặc dịch có màu vàng chanh, có thể có những mảnh tuyến giáp vỡ hay hoại tử trong lòng nang, hoặc còn dính một phần vào vách nang. Dạng u nang này chiếm khoảng 20-30% trong tổng số các trường hợp mắc u nang tuyến giáp.
Hầu hết các u nang đều lành tính tuy nhiên cũng không có nghĩa là loại trừ hoàn toàn nguy biến chứng thành ác tính. Những trường hợp nang chỉ chứa dịch thì thường không phải ác tính. Nhưng nếu nang có chứa thêm thành phần mô đặc thìtỷ lệ mắc ung thư sẽ cao hơn. Vậy điều trị u nang tuyến giáp như thế nào?
Phần lớn, u nang tuyến giáp sau một thời gian có thể tự thu nhỏ kích thước và biến mất. Nếu nó không lớn lên và gây ra bất kỳ triệu chứng nào ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như thẩm mĩ thì có thể không cần điều trị. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân bị các biến chứng như chảy máu trong nang và làm cho nang lớn lên đột ngột gây đau, nuốt khó, mắc nghẹn ở cổ, thở khó, gia tăng nhịp tim,....thì nên điều trị ngay.
Tùy thuốc vào kích thước, tính chất, thành phần của u mà bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị u nang tuyến giáp thích hợp.
- Với u lành tính: bệnh nhân có thể lựa chọn tiến hành điều trị hoặc không. Vì nếu u kích thước nhỏ, không gây ảnh hưởng thì không cần điều trị, chỉ cần thăm khám thường xuyên và làm xét nghiệm đầy đủ. Nếu u lớn thì sẽ phải điều trị thuốc hoặc phẫu thuật. Đối với các u nước cần chọc thoát dịch, chủ yếu các u nang nước thường tự tiêu biến sau khi chọc dịch.
- Với u ác hoặc đang bị nghi ngờ ác tính: Thông thường giải pháp cho u tuyến giáp ác tính là phẫu thuật. Nếu bệnh có xu hướng phát triển nhanh, có thể sẽ phải xạ trị iốt phóng xạ hoặc cắt bỏ toàn bộ tuyến giáp.