Ung thư đại tràng là một trong những loại ung thư thường gặp tại Việt Nam. Nếu phát hiện bệnh sớm và điều trị đúng phương pháp sẽ có tiên lượng tốt, làm tăng tỷ lệ chữa khỏi bệnh. Phẫu thuật cắt khối u đại tràng là phương pháp điều trị phổ biến hiện nay. Sau mổ, bệnh nhân cần có quá trình chăm sóc đặc biệt cùng với chế độ dinh dưỡng hợp lý và theo dõi sức khỏe hàng ngày để đảm bảo điều trị đạt hiệu quả.
Phẫu thuật thường là phương pháp điều trị đầu tiên được chỉ định đối với bệnh nhân UT đại tràng nhằm cắt bỏ hoàn toàn khối u đồng thời loại bỏ hết các hạch bạch huyết đi kèm để phòng tránh nguy cơ tái phát. Hai đầu ruột sau khi cắt sẽ được nối lại, giúp đường ruột hoạt động như bình thường.
Phẫu thuật thường là phương pháp điều trị đầu tiên được chỉ định đối với bệnh nhân UT đại tràng
Phương pháp mổ nội soi ngày càng được áp dụng nhiều hơn bên cạnh phương pháp mổ thông thường là mổ mở. Tuy nhiên, mổ nội soi chỉ có thể thực hiện được tại các bệnh viện chuyên khoa. Do vậy, việc chăm sóc bệnh nhân sau mổ sẽ được các bác sĩ chú trọng vào việc giảm đau sau mổ, hướng dẫn bệnh nhân vận động sớm, tập vật lý trị liệu và có chế độ dinh dưỡng đặc biệt. Chăm sóc tích cực sau mổ sẽ giúp làm giảm thời gian nằm viện của bệnh nhân từ 1-4 ngày.
Bệnh nhân sau phẫu thuật UT đại tràng được chăm sóc và theo dõi chặt chẽ giống như các ca phẫu thuật khác. Cần phải theo dõi liên tục tình trạng mạch, huyết áp, nhiệt độ, nhịp thở của bệnh nhân. Duy trì dịch truyền trong vài ngày đầu sau phẫu thuật nhằm cân bằng nước và điện giải cho người bệnh. Việc giảm đau sau mổ thông thường được hỗ trợ bởi máy bơm tiêm tự động, giúp người bệnh tự giảm đau theo đúng liều lượng thuốc đã được tính toán.
Sau mổ, bệnh nhân cần được theo dõi liên tục mạch, huyết áp, nhiệt độ,...
Bác sĩ sẽ thường hướng dẫn bệnh nhân tập vận động sớm, tập hít thở và cho bệnh nhân bắt đầu ăn uống trở lại vào ngày thứ nhất sau mổ. Hạn chế đặt các ống thông nhưu ống thông mũi – dạ dày, ống thông tiểu,... chỉ đặt khi thật sự cần thiết. Các bác sĩ sẽ thăm khám bụng bệnh nhân mỗi ngày, sờ nắn bụng để theo dõi tình trạng của phúc mạc và sự hoạt động trở lại của ruột.
Những khả năng xấu có thể xảy ra sau phẫu thuật ung thư đại tràng mà bác sĩ thường lo lắng là tình trạng rò miệng nối, bị dính ruột và tắc ruột gây chướng bụng, không đại tiện được. Bệnh nhân béo phì, đặc biệt là ở phụ nữ, rất dễ bị thuyên tắc tĩnh mạch sâu nếu không tập vận động sớm sau mổ. Ngoài ra, các bệnh nhân lớn tuổi, nhất là những bệnh nhân có bệnh lý mạn tính như tim mạch, tiểu đường sẽ làm tăng nguy cơ biến chứng sau mổ.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần cung cấp dinh dưỡng và năng lượng để giúp làm lành vết thương, chống nhiễm trùng sau mổ và hồi phục sức khỏe nhanh.
Khi phẫu thuật đại tràng thì sẽ ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển và tiêu hóa thức ăn. Liệu pháp dinh dưỡng khoa học sẽ giúp làm giảm sự mất cân bằng dinh dưỡng do phẫu thuật gây nên.
Trước khi phẫu thuật, bệnh nhân cần tránh các loại nước uống có ga và các thức ăn gây ra khí như đậu, đậu Hà Lan, bắp cải, bông cải xanh, củ cải, dưa chuột... Nên bổ sung các thức ăn giàu protein và nhiều calo như pho mai, trứng, sữa, các loại hạt, bơ, đậu phộng, thịt, cá... Đối với những bệnh nhân thường bị táo bón, nên ăn thêm chất xơ có trong ngũ cốc nguyên hạt, rau củ quả, trái cây...
Thông thường, bệnh nhân mổ ung thư đại tràng sẽ hồi phục chức năng sinh lý của đường ruột sau khoảng một tuần. Sau mổ, chế độ dinh dưỡng không thay đổi so với trước mổ, nhưng đối với bệnh nhân bị UT đại tràng cần giảm bớt lượng chất xơ trong thời gian vài tháng đầu tiên sau mổ.
Bệnh nhân sau phẫu thuật khối u, ung thư vẫn có khả năng tái phát bệnh. Do đó, việc theo dõi sau mổ là điều cần thiết giúp nhận thấy những biểu hiện sớm của các triệu chứng tái phát, nâng cao cơ hội điều trị khỏi cho bệnh nhân. Phát hiện tái phát sớm thì hiệu quả điều trị càng cao.
Thời gian theo dõi được khuyến cáo là 3-6 tháng trong 3 năm đầu, mỗi 6 tháng đối với năm thứ 4, năm thứ 5 và sau đó mỗi năm tái khám một lần.
Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Để phòng tái phát ung thư, bệnh nhân không nên chờ tái phát rồi mới bắt đầu điều trị lại, mà nên có ý thức đề phòng ngay từ ban đầu. Bệnh nhân có thể sử dụng Ancan để giúp tăng cường sức đề kháng, bảo vệ hệ miễn dịch, đồng thời giúp khử tận gốc các gốc oxy hóa tự do, đào thải độc tố, ngăn ngừa khả năng tái phát khối u.